Şu anda bu yazıyı yazmak istemiyorum ve size Civilization 7’den bahsetmek istemiyorum. Bu gerçek bir vakit kaybı. Ben yalnızca Civilization 7 oynamak istiyorum. Yarınlar yokmuş üzere, bir hayatım yokmuş üzere yeni şeyler denemek ve oyunun hudutlarını görmek istiyorum.
Ama buradayız zira oyuna erken erişmemin sebebi size bu içeriği üretecek olmam. Bir de çoluğum çocuğum var, rızkımı kazanmam lazım. Düzgün ki bu oyunla yeni tanışmışım, düzgün ki daha evvel hiç Civilization oynamamışım yoksa hayatımı gömermişim ben bu oyuna.
Şimdi abarttığımı, oyunu beğendiğim için bu türlü konuştuğumu düşünüyorsunuz lakin şöyle diyeyim. Oyunun kodu bana 3-4 gün evvel geldi. Evvel biraz kurcaladım, Civipedia’yı biraz okudum, Final Fantasy 7 Rebirth oynamaya devam ettim. Sonra yakında ön inceleme yapmam gerektiği için oyunu açayım dedim ve…
4.7 saat yazıyordu Steam’de. Eh, yayın vardı kapadım doğal olarak. Sonra gece biraz daha oynayayım dedim ve çok uzun vakit sonra gün ağardığında oyunu kapatıyordum. Bakın bu büyük olay hem geceler uzun o denli kolay kolay sabah olmuyor, hem de ben artık yirmi yaşında değilim, otuzlu yaşların ortasında koca adamım ancak çocuk üzere oyunla sabahladım. Ne diye? Konfüçyüs ile millete atom bombası atayım diye.
Görsel Bir Tarih Şöleni
Şunu belirtmek isterim ben nitekim de hiç Grand Strateji oyunu oynamadım. Hakikaten oynamadım, hani en yakını Total War serisidir lakin biliyorsunuz ki, onlarda Civilization üzere örneklerin yanında fazla askeri ve gerçek vakitli kalıyorlar. 4X strateji tipinin en tanınan oyunu olan Civilization serisini daima biliyor olsam da ve hürmet duysam da hiç girmedim. Ki evvelki oyunlarından kimileri hem Steam hem PlayStation kütüphanemde durur. Neden girişmediğimin sebebini bilmiyorum ancak tahminen de kendimi bu cinse hazır hissetmedim. Esasen 40 yaşıma kadar öğrenmek istediğim bir tipti ve artık oynadığım için memnunum. Yani üç gün içinde tam 22 saat Civilization 7 oynamışım.
Anlayacağınız üzere hayatında daha evvel hiç Civilization 7 oynamamış bir insanın fikirlerini okuyorsunuz. O yüzden elimdeki eseri incelerken buna dikkat edeceğim. Yani daha evvel Civilization oyunlarında olan ve bu oyunda düzeltilen yahut daha berbat hale getirilen ne var bilmiyorum. Hangi sistemin bozulduğunu yahut hangi sistemin daha düzgün hale getirildiğini bilmiyorum. Zira şu an gördüğüm her şey benim için çok yeni ve çok özel.
O yüzden bu ön inceleme yazısının daha çok – oyunu benim üzere oynamak isteyen lakin daha evvel hiç oynamamış – şahıslara yönelik olduğunu unutmayın.
Peki, nedir Civilization 7?
Özetle açıklamak gerekirse tarih sahnesinden farklı başkanları çağlar boyunca denetim ettiğimiz, Mikro ve daha çok makro ölçekte uygarlığımızı tarih sahnesinde öne taşımamızı amaçlayan bir Grand Strateji oyunu. Padadox oyunlarındaki üzere haneden, iç sıkıntılarla değil, denetim ettiğimiz uygarlığı ne ölçüde geliştirdiğimiz değerli. Toplamda üç çağdan oluşuyor ve günün sonunda farklı alanlardaki amaçlarımızdan en azından birini gerçekleştirmemizin akabinde zafere ulaşıyoruz. Bu maksatlar kültürel, askeri, ekonomik, bilimsel alanlarda olabilir lakin en azından bunlardan birine odaklanıp mevcut çağ içerisinde en güzel sonuçları elde etmek gerekiyor. Ön inceleme içinde olduğumuz için kimi başkanlar ve çağlardan bahsetmem yasak, o yüzden aktardığım birçok şeyin bir genel çerçeve olduğunu unutmayın.
Şu ana kadar üç farklı lideri denedim; Asokha, Machiavelli ve Konfücyüs. Hepsinin oyuna başlangıç ve ilerleyiş bonusları farklı ve her biri seçtiğiniz başlangıç uygarlığına farklı bonuslar katıyor. Machiavelli Roma ve Yunan uygarlıklarıyla başladığında uyumlu oluyor mesela fakat istediğiniz başlangıç uygarlığını seçebiliyorsunuz. Uygarlık ve lider seçimleri sonraki çağlar için kıymetli zira her çağ atladığında yeni bir uygarlığa adım atıyorsunuz ve seçtiğiniz önder bunda direkt tesirli. İktisat, diplomasi, kültür üzere alanlarda yeni bonuslar kazanabiliyorsunuz o yüzden kervanı yolda düzmek yerine başta planlama yaparak oyuna girişmek en kıymetli noktalardan biri.
Eh, tabi bu deneyimli oyuncuların yapacağı bir şey. Sıkıntı birinci tam oyunumda Konfücyüs ile önüme gelen her toprak modülünü fethetmeye çalıştığımdan en önde uygarlık olamama karşın hiçbir gayede muvaffakiyete ulaşamadım ve saatler süren oyunu kaybettim. Zira bir odağım yoktu ve hiçbir şeyden feragat etmeden her taraftan ileri düzeye çıkabileceğime inandım. Bu türlü olunca hiçbir bahiste istediğim ilerlemeyi sağlayamadım.
Ama kaybetmek bu oyunun asıl büyüsü zira sonraki denememde bu kere askeri bir uygarlık ile ilerleyip daha birinci çağ bitmeden Machiavelli ve onun Roma uygarlığını sona erdirdim ve neredeyse birinci çağın tüm maksatlarını gerçekleştirdim. Zira kaybederek çok şey öğrendim. Bu defa askeri geliştirmelere, lojistiğe ve tarıma daha çok kıymet verdim. Bana bela olacak bağımsız kabileleri süratlice temizledim yahut yanıma kattım ve kumandanlarım Roma’ya yürüdüğünde Machiavelli’nin cılız ateşkes davetlerine karşın süratlice haritanın benim tarafındaki kuzey topraklarını hakimiyetim altına aldım. Böylelikle hem Başkanımın özelliklerini daha çok geliştirdim hem de yeni çağa girerken çok daha fazla bonus kazandım. Ayrıyeten haritadaki pek çok stratejik kaynağa da erişimim vardı.
Yine birinci yaptığım kusurlardan biri her yerleşim yerini kente dönüştürmek olmuştu. Hatta bu kentlerin özel ortak istikametleri de yoktu, ne bulursam yapıyordum ve bu tekrar çok büyük kusur oldu. Zira sizin ilgilendiğiniz alanlara yönelik gelişiyor yerleşim yerleri. Şayet düzgün planlama yapmadan sadece cins ilerlerseniz yeni bir bina yapmak istediğinizde 30-35 tıp görmek çok üzücüydü. Her yerleşim yerini farklı odaklarda ilerletmek ve kaynaklara nazaran yönetmek, onlara özel misyonlar vermek her vakit en mantıklısı.
Uygarlık geliştikçe, vakit ilerledikçe farklı meseleler çıkıyor ve bu problemlere olan yaklaşımınız sizi ayakta tutuyor. Misyonerler kentinizde cirit atıp kendi dinlerini insanlara yararken nasıl denetimi sağlayacaksınız? İki düşmanınız size karşı ittifak kurduğunda nasıl ilerleyeceksiniz? Vekalet savaşımı yürüteceksiniz yoksa ordunuz ve komutanlarınız her şeye hazır mı? Kurduğunuz uygarlıkta kervanlar vasıtasıyla devasa yollar inşaa edip, her bölgeyi birbirine bağladınız mı? Her çağın sonunda kriz idaresini nasıl yapacaksınız? Oyun daima olarak 10 cinste bir büyük bir sorunu önünüze koyuyor ve maksatlarınız vasıtasıyla bunu çözmenizi istiyor. Sizde ona nazaran ilerliyorsunuz.
Böyle anlatırken inanılmaz karışık geldiğinin farkındayım lakin inanın hepsi o kadar rafine ve gerçek bir biçimde önünüze konuluyor ki kasvet yaşamıyorsunuz. Her sorun birebir vakitte çözmeniz gereken bir oyun mekaniği olduğu için sıkılmıyor ve kayıplarınız ile barışıyorsunuz. Ayrıyeten her başkan ve profiliniz için ilerleme sistemi de var. Yani kayıp yaşadığınızda da sonraki oyunlar için farklı kazanımlar elde edebiliyorsunuz. Civilization 7’nin neden bu kadar sevildiğini de insan anlıyor açıkçası.
Ha şunu da söyleyeyim öteki Grand Strateji oyunlarında olduğu üzere Civilization 7’de DLC bombardımanına çok açık bir oyun. Artık tüm başkanları anlatamıyorum ancak günün sonunda bana başkan sayısı ve kapsayıcılığı çok az geldi. Muhtemelen oyun çıktıktan sonra iki yıl içinde hem başkan hem uygarlık sayısı dört katına çıkacaktır.
Sonuçta bunun bir ön inceleme olması gerekiyor ve hem artılar tarafında hem de eskiler tarafında daha kapsamlı bir yazı için ay sonunda gelecek incelemeyi beklemeniz gerekiyor. O yüzden şimdilik burada kesiyor ve Civilization 7 oynamaya devam ediyorum. İncelemede görüşmek üzere